Sluis Hemrik
|
4. ALLE WYTZES, ontvanger Opsterlandse Veencompagnie 22-1-1759 Hemrik - 16-5-1841 Hemrik x Froukjen Luitzens Hemrik 16-2-1783 ged. 9-4-1758 Duurswoude - 20-7-1809 Hemrik dv Luitzen Luitzens en Aaltje Jans 1. Wytze 18-11-1783 Hemrik 2. Luitzen, 11-8-1785 - 12-4-1790 Hemrik 3. Jan 30-7-1787 Hemrik 4. Jeltje, 20-6-1789 - 5-10-1789 Hemrik 5. Luitzen 6-8-1790 Hemrik 6. Ruurd 8-1-1792 Hemrik 7. Sybe, 28-8-1793 - 14-9-1797 Hemrik 8. Jeltje, 23-10-1796 - 17-9-1797 Hemrik |
Alle Wytzes speelde een belangrijke bestuurlijke rol bij de vervening in Hemrik en Wijnjeterp. Hij was een der 'architecten' bij het ontwerpen van de 'Laweiscontracten', arbeidscontracten waarbij de rechten en plichten van de veen bazen en -arbeiders werden vastgelegd. Van 1798 - 1832 was Alle Wytzes ontvanger van de Opsterlandse Veencompagnie. Volgens J.Visser in 'Inventaris van het archief van de Opsterlandse Veencompagnie' was dit een consortium van aanzienlijke personen die als kapitaalverstrekkers optraden met betrekking tot de ontginning van hoogveengebieden. De ontvanger voerde het beheer. Hij ontving o.a. huis- en landhuren, inkomsten uit de vaarten met sluizen, bruggen en wallen, zetgeld, hond- en grondgelden en hij betaalde het onderhoud van vaarten, sluizen, etc. en belastingen en diverse andere posten.
Op 27 mei 1806 werd Alle Wytzes van der Sluis benoemd in het bestuur van de gemeente Opsterland. In 1811 werd hij 'maire' (burgemeester) van Lippenhuizen (in de Napoleontische tijd was Opsterland verdeeld in de mairieën Beetsterzwaag, Lippenhuizen, Gorredijk, Langezwaag en Ureterp. De mairie Lippenhuizen omvatte de dorpen Lippenhuizen, Hemrik en Wijnjeterp). Een achterkleinzoon van Alle Wytzes, Jacob Jans, schijnt de eresabel van de maire nog in zijn bezit te hebben gehad, maar deze te hebben gebruikt voor het snoeien van wilgenbomen!
Omdat hij als maire niet voor zichzelf kon verschijnen, werd de officiële vastlegging van de familienaam Van der Sluis door de adjunct-maire ondertekend.
In 1813, toen de Prins van Oranje werd uitgeroepen tot souverein vorst, werden de maires afgezet en door schouten vervangen. In die tijd was het waarschijnlijk niet zo erg dat men met de bezetter collaboreerde, want op 30 april 1814 werd in Lippenhuizen als schout aangesteld ... Alle Wytzes van der Sluis.
In de kerk van Lippenhuizen bevond zich een grafsteen met opschrift:
1809 den 20 julij is in den heere gerust
de eerbare Froukje Lutzens
in leven huisvrouw van A.W. v.d. Sluis
oud zynde 51 jaren en legt alhier begraven
Na zijn overlijden wordt op 20 september 1841 bij notaris Andreae te Beetsterzwaag de boedel van Alle Wytzes onder de erfgenamen verdeeld. Te verdelen zijn: de boerderij Lippenhuizen 11, negen huizen, 35 ha. weiland, 12 ha. bouwland, 15 ha. hooiland, 70 ha. heide, 6 ha. bos en 5 ha. diversen. De totale waarde van de erfenis is f 14.199,-. De verdeling was als volgt:
Wytze Alles van der Sluis kreeg:
8 ha. weiland, 17 ha. heide, wat bos en een huis te Hemrik
een huis en 3 ha. heide te Wijnjeterp
2 ha. weiland te Duurswoude
6 ha. hooiland in de Langerijp onder Terwispel
14 ha. heide te Hoornsterzwaag
Jan Alles van der Sluis kreeg:
twee huizen, 3 ha. weiland en 4 ha. bos te Lippenhuizen
een huis, 3 ha. bouwland, 4 ha. weiland te Hemrik
7 ha. heide te Wijnjeterp
1 ha. weiland te Duurswoude
De kinderen van Luitzen Alles van der Sluis, vertegenwoordigd door hun voogd Alle Jans van der Sluis, kregen:
drie huizen, 8 ha. weiland en 8 ha. heide te Hemrik
een huis te Lippenhuizen
5 ha. hooiland in de Korterijpen
De kinderen van Ruurd Alles van der Sluis, vertegenwoordigd door hun moeder Grietje Carolina Begemann, kregen:
de boerderij met 9 ha. weiland, 9 ha. bouwland, 9 ha. heide en wat bos te Lippenhuizen
4 ha. hooiland te Boornbergum
12 ha. heide te Donkerbroek
Twee pagina's uit de familiebijbel van Alle Wytzes